Het is vastentijd; de 40 dagen voor Pasen waarin katholieken traditioneel afzien van bijvoorbeeld vlees, alcohol of TV kijken. Moslims kennen de Ramadan. Maar wat betekent dat nog voor ons?
Consuminderen is intussen ook een oud begrip. Maar het idee is nog, of misschien moet ik zeggen weer, springlevend. Consuminderen is het blijvend afzien van bepaalde dingen die je niet nodig hebt. Het woord consumeren komt van consumare in het Latijn, completeren in het Nederlands. Dat zie je terug in reclames die je suggereren dat je pas goed genoeg bent als je X hebt of Y gebruikt. Het lijkt soms zelfs of je pas een goed mens bent als je een goede consument bent.
Mensen hebben in onze overprikkelde hoge drukmaatschappij behoefte aan meer reflectie. Waar ben ik mee bezig? Heb ik dit of dat wel nodig voor een goed leven?” Een soort spirituele detox werd het ergens genoemd. Initiatieven zoals Stoptober en Dry January krijgen heel veel mensen mee. Ook sociale mediavasten schijnen mensen te doen. Het idee dat je ook gelukkig kan zijn zonder, dat je levensgeluk daar niet van afhangt, werkt bevrijdend.
In de Coronatijd bleek voor veel mensen dat het best een tandje minder kan. Sommigen gingen proberen Corona als een kans te zien voor een nieuwe start. Minder consumeren bleek ook rust te geven. Dan is bewust kiezen voor een tijd vasten of structureel consuminderen niet meer zo’n grote stap. We hebben gevoeld dat we dat kunnen, dat we dan juist gaan voelen dat we genoeg hebben.
Je kunt vasten voor je gezondheid; minder vet, suiker of alcohol helpt daar natuurlijk voor. Je kunt het ook doen voor je portemonnee in deze dure tijden. Of je kunt je ecologische voetafdruk proberen te verkleinen door je vleesconsumptie en autogebruik te verminderen. Verder is het leven wat prettiger maken voor slachtdieren of kinderen in naaiateliers ergens ver weg een motivatie voor veel mensen. Maar vooral de spirituele drijfveer schijnt belangrijk te zijn voor mensen die dit doen.
Je stopt je levensgeluk te zoeken in meer en mooiere spullen. Je hebt jezelf bewezen ook zonder te kunnen. Je kunt dan gaan kijken naar jezelf. Wie ben ik eigenlijk? Of misschien zelfs; wat probeer ik met die spullen te vervangen? Je komt zo in zelfonderzoek en dus meditatie terecht. Misschien is het ontlopen daarvan juist de reden waarom veel mensen toch vooral veel blijven consumeren.
Je zou vasten en consuminderen ook als therapie kunnen kwalificeren. Het gevoel van niet-compleet en niet-heel zijn kennen we allemaal. De advertentiewereld maakt er niet voor niets gebruik van. We verwarren willen met nodig hebben als we praten over onze behoeftes. Ook als we ons koopgedrag matigen hebben we nog meer dan genoeg. Zo gauw je merkt dat je niets mist, bijna niets nodig hebt, leef je in overvloed.
Je bent al compleet en heel. Daar heb je geen spullen voor nodig. Het is genoeg en jij bent goed genoeg, mooi genoeg, welvarend genoeg, noem maar op. Bovendien, wat minder consumeren en misschien meer tijd mediteren of wandelen heeft zoveel voordelen. Je ervaart de overvloed van eenvoudig samenzijn met mensen van wie je houdt. Bovendien vind je in samenwerking steeds meer creatieve oplossingen en dat geeft vreugde.
Zoals we elkaar versterken in het consumeren geldt dat natuurlijk ook voor consuminderen. Samen in één huis of op afstand. Als je het eenmaal een tijdje doet vind je een balans in jezelf en met de wereld om je heen. Het brengt tevredenheid en vrede.
Heel veel liefs, Edith
Oefeningen
Kijk eens in je kast met kleding, schoenen, keukengerei of op een andere plek waar teveel gekochte spullen terecht komen. Je kunt alles wat je al een jaar niet meer gebruikt hebt naar de kringloop brengen.
Energie besparen doen de meesten van ons al dankzij Poetin, maar denk ook eens aan het besparen van drinkwater en aan het kopen van tweedehands kleding en andere zaken. Je zou ook je met jezelf kunnen afspreken dit jaar maximaal één ding of set te kopen. Als je er echt voor wilt gaan koop je niets behalve als je iets moet vervangen. Vervangen doe je natuurlijk pas als je niet meer kunt (laten) repareren wat stuk gegaan is.
Doe eens een introspectie; welke emotie probeer je onderdrukken met je koopgedrag? Probeer je jezelf bijvoorbeeld te troosten? Heb je behoefte aan afleiding? Als je de echte drijfveer ziet kun je ook een andere keuze maken.
Verder lezen, luisteren of kijken
Hier https://youtu.be/6JKA9yREKEI een programma van SBS6 waarin ze proberen vast et stellen wat een vrouw die consumindert waard is. Uiteindelijk komen ze tot de conclusie dat ze heel weinig geld heeft maar goud waard is voor de mensen om haar heen.
Elaine St. James beschrijft in Eenvoudig leven hoe je naar naar een leven met tijd voor leuke dingen of juist productiviteit gaat
Hanneke van Veen en Rob van Eeden schrijven in Je geld of je leven hoe je meer financiële armslag krijgt of minder gaat consumeren om andere redenen.
Charles Eisenstein beschrijft in The more beautiful world our hearts know is possible (Een betere wereld in het Nederlands) dat technologie alleen onvoldoende is om onze wereld overeind te houden en ons consumptiegedrag herzien belangrijk is.
Sharif Abdullah schrijft in Seven seeds for a new society in grote lijnen wat nodig is om verder te kunnen.
Vegetarische kookboeken zijn er genoeg net als losse recepten op het internet. Ik ga er niet eens aan beginnen daar iets van aan te raden.
Op Verwondering.Nu kun je verder lezen in de nieuwsbrieven Nederigheid, een vies woord of een ideaal?, Nieuw jaar, nieuwe kans, Onze ideeën voor een nieuwe wereld, Evolutie van bewustzijn of een nieuwe wereld.
Wil je reageren? Laat me bijvoorbeeld weten of de oefeningen lukken en of je vragen of suggesties (ook voor andere onderwerpen) hebt. Ik zie je reactie graag: edith@verwondering.nu.
Ik krijg veel positieve reacties. Vind jij het ook leuk om de nieuwsbrieven van Verwondering.Nu te lezen? Zou je die dan door willen sturen aan iedereen die geïnteresseerd zou kunnen zijn? Je doet me daar een groot plezier mee!
Je kunt je hier aanmelden voor de nieuwsbrief van Verwondering.Nu