Via je zenuwen worden signalen snel door je lichaam gestuurd. Hormonen en neurotransmitters gaan veel langzamer maar blijven ook langer in je lijf. Hun effect is enorm!
Het eerste waar we aan denken bij hormonen zijn oestrogeen, progesteron en testosteron. De hormoonspiegels van een vrouw in de vruchtbare leeftijd werken ook om de lieve vrede te bewaren in het gezin. Vrouwen zijn dus niet onredelijk of wispelturig rond de menstruatie maar drie weken tè begripvol. Testosteron is heel belangrijk voor je libido, ook bij vrouwen. Mannen zijn dus niet onredelijk als ze lijken te denken met hun geslachtsorganen maar onder invloed van hun hoge testosteronspiegels.
Iedereen kent ook wel de schildklierhormonen. Ze reguleren de snelheid waarmee ons lichaam energie verbruikt. Ze hebben grote invloed op ons metabolisme en op bijna alle organen in ons lijf. Door onbalans in de schildklierhormonen kan je symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename of -verlies en stemmingswisselingen krijgen. Schildklierhormonen zijn een goed voorbeeld van de nauwe verbinding en onderlinge invloed van hormonen.
Insuline is ook een hormoon dat de meeste mensen wel kennen. Het wordt gemaakt door speciale cellen op je alvleesklier en is nodig voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Het zorgt ervoor dat glucose uit het bloed in de cellen wordt opgenomen. Daar wordt het door mitochondriën verbrand en omgezet in beschikbare energie voor het lichaam. Insulinetekort kun je aanvullen door het te spuiten, een teveel veroorzaakt uiteindelijk insulineresistentie en type 2 diabetes.
Je bijnieren maken adrenaline en cortisol om je wakker te maken en te houden. Het is hèel belangrijk voor het dag-nachtritme. Bij acute stress spelen deze hormonen een belangrijke rol bij de bekende “vecht-vlucht-bevries”-reactie. Het verhoogt dan de doorbloeding van je spieren en vermindert die in je buik en de frontale kwab van je hersenen. Bovendien gaat er geen energie meer naar je immuunsysteem. Dat is belangrijk als je weg moet rennen voor een tijger. Maar als de stress chronisch wordt is dat een groot probleem.
Endorfines zijn pijnstillende hormonen (“broertje van morfine”). Je lichaam maakt die aan bij fysieke inspanning of pijn. Je kent misschien wel de “runners high”; ze geven een gevoel van euforie en geluk. Oxytocine geeft een gevoel van verbondenheid en liefde net als XTC, dat een synthetische vorm ervan bevat. We maken het zelf vooral door te knuffelen en seks te hebben. Er ontstaat dan dus een vicieuze cirkel van steeds meer verbondenheid en knuffelen.
Er zijn ook een paar bekende neurotransmitters. Dat zijn stoffen die signalen doorgeven van zenuwcellen naar andere zenuw-, spier- of kliercellen. We kennen allemaal wel serotonine dat belangrijk is voor onze stemming; geluk, tevredenheid en zelfvertrouwen. Uit serotonine wordt ook melatonine gemaakt; het slaaphormoon. Dopamine is belangrijk in het beloningssysteem van de hersenen. Dat speelt vooral een rol bij motivatie en het bereiken van een doel.
Je kunt hormonen en neurotransmitters bijspuiten of slikken. Er zijn situaties waarin dat moet maar het is een open deur dat de natuurlijke manier gezonder is. Daarbij ontstaat een vicieuze cirkel en wordt het steeds fijner en makkelijker. Je kunt de balans van hormonen en neurotransmitters niet alleen bijsturen met je gedrag maar vooral met je aandacht. Bewegen is een duidelijk voorbeeld van het eerste, kijken naar jonge kinderen of dieren van het tweede.
Maak dus niet de vergissing je slachtoffer te voelen van dat inwendige chemisch fabriekje! Je zou kunnen zeggen dat spelen met een bal voorkomt dat je je een speelbal voelt.
Heel veel liefs, Edith
Oefeningen
Kijk eens wat je van de onderstaande tips kunt integreren in je leven:
- Geslachtshormonen ga je meer aanmaken door seks, met jezelf of met een partner.
- Schildklierhormonen kun je alleen voldoende maken als je genoeg Jodium binnen krijgt. Verder is je gewicht en bewegen belangrijk en zijn er yogaoefeningen die helpen.
- Insuline wordt aangemaakt als je suiker (of wit meel) eet, bovendien heeft je gewicht invloed. Gezonder eten betekent dus minder insuline aanmaken en toch een lagere bloedsuikerspiegel. Bovendien heeft je gewicht invloed en helpt meer bewegen.
- Adrenaline en cortisol reguleer je met mediteren en bewegen, ook “van je af” schrijven helpt.
- Endorfines maak je aan bij beweging; ga hardlopen of dansen of zo.
- Oxytocine maak je aan bij huidcontact en knuffelen, ook complimenten geven helpt.
- Serotonine maak je veel meer als je veel vezels eet, verder helpt mediteren of slapen.
- Melatonine maak je van serotonine dus weer vezels eten en mediteren. Bovendien is je bioritme van belang en moet je wegblijven bij blauw licht ‘s avonds.
- Dopamineaanmaak stimuleer je door nieuwe dingen te doen en uitdagingen aan te gaan. Het eten van vezels is ook hier weer belangrijk.
Verder lezen, luisteren en kijken
Christiane Northrup schrijft in Women’s body, women’s wisdom (Vrouwen lichaam, vrouwen wijsheid in het Nederlands) heel uitgebreid over de vrouwelijke hormonen en hun effect op ons. Hier zie je het haar uitleggen: https://youtu.be/crTB9YX26lI?si=fsr6nf7J5OKobpVn
Candace Pert legt in Molecules of emotion (helaas niet in het Nederlands maar wel het vervolg; Je goed voelen (Everything You Need To Know To Feel Go(O)D) uit dat hormonen invloed op je lichaam en geest hebben via receptoren op de celwanden. Chemische stoffen die erop lijken gebruiken diezelfde receptoren. Hier legt ze het uit: https://youtu.be/-EhYs21DrkQ?si=Y6q5044DMl6DN70m
Richard de Leth legt het vrij uitgebreid uit op zijn website bijvoorbeeld: 8 effectieve tips bij een trage schildklier (hypothyreoïdie) (oersterk.nu)
Je kunt ook verder lezen in de nieuwsbrieven van Verwondering.Nu bijvoorbeeld: 18. Slanker, energieker en gelukkiger?!, 29. Zeven tips bij spanning in je onderbewuste, 37. Oplossingen om goed te slapen, 52. Wat moet ik met een microbioom? Of 80. Zo word en blijf je slank (olie en vet).
Wil je reageren? Laat me bijvoorbeeld weten of de oefeningen lukken en of je vragen of suggesties (ook voor andere onderwerpen) hebt. Ik zie je reactie graag: edith@verwondering.nu.
Ik krijg veel positieve reacties. Vind jij het ook leuk om de nieuwsbrieven van Verwondering.Nu te lezen? Zou je die dan door willen sturen aan iedereen die geïnteresseerd zou kunnen zijn? Je doet me daar een groot plezier mee!
Je kunt je hier aanmelden voor de nieuwsbrief van Verwondering.Nu,
eens in de 14 dagen op vrijdagochtend
Je kunt ook het YouTubekanaal van Verwondering.Nu volgen.