Een paar weken gelden wuifde een rechter mijn woorden weg toen ik zei dat de projectontwikkelaar tientallen vleermuizen had vermoord. De wet eiste dat het “direct in ons belang” was!
Vroeger werden de daden en zelfs gedachten van een mens vergeleken met de norm zoals de kerk die stelde. Het was voor iedereen duidelijk hoe het moest. Tegenwoordig vergelijken we ons met elkaar. Je krijgt dan al gauw een kleuterschoolredenering zoals “hij begon”. Bovendien vergelijken mensen zich vooral met elkaar in maatschappelijk succes. Gedrag wat daarop gebaseerd is wringt vaak met innerlijke waarden en zelfs met geschreven en ongeschreven normen.
Kohlberg is bekend geworden door zijn model voor de morele ontwikkeling van een mens. Zijn eerste stadium beschrijft egocentrisme en angst voor straf, bijvoorbeeld afremmen voor de flitspaal. Daarna komt het verinnerlijken van de sociale norm dus je houden aan de maximumsnelheid omdat het zo hoort. Uiteindelijk leeft iemand vanuit persoonlijke ethische principes zoals niet hard rijden om minder CO2 en stikstof uit te stoten.
Het lijkt een beetje op de ontwikkelingsstadia van samenlevingen zoals Spiral Dynamics laat zien. In Nederland zijn tegenwoordig nog mensen die terug willen naar “alles volgens de regels”; een jaren ‘50-samenleving. Maar de meesten kiezen vooral voor hun portemonnee blijkt uit verkiezingsuitslagen. Daarnaast zie je ook steeds meer mensen die actievoeren voor de natuur. Tenslotte zijn er de mensen die nog een stap verder gaan en zich bezig houden met bewustzijnsgroei.
Democratie kan onmenselijk zijn als “meeste stemmen gelden” zonder compassie voor de minderheden en de natuur wordt toegepast. Iedereen stelt zijn eigen belang voorop. De wet wordt gerespecteerd omdat burgeroorlog nadelig is. Wist je dat de staat armenzorg en maatschappelijk werk is gaan organiseren om criminaliteit te verminderen?
Andere wetten of “goede daden” vanuit angst zijn niet de oplossing volgens mij. We moeten gaan leven volgens onze innerlijke waarden. Ons geweten weet precies wat wel en wat niet klopt. Naarmate we groeien in bewustzijn wordt dat steeds duidelijker. De kunst is om daar ook naar te handelen als het echt pijn doet. Ieder moet daarbij een balans zoeken met compassie voor zichzelf. Lukt je dat?
Inheemse volken hebben respect voor hun voorouders en houden rekening met zeven generaties na hen bij hun keuzes. Respect voor je voorouders betekent dat je goed nadenkt bij veranderingen en oppast dat je het kind niet weggooit met het badwater. De zeven generaties na jou meenemen houdt bijvoorbeeld in dat je goed voor de Aarde zorgt zelfs als je daar zelf niets meer aan hebt.
Gelukkig zijn er steeds meer mensen die denken vanuit het besef van eenheid. Ze maken beslissingen voor de lange termijn. Ze leren van hoe dingen vroeger gingen, zodat volgende generaties het ook goed hebben. Ze helpen zwakkeren niet vanuit eigenbelang of angst en niet omdat het hoort of moet. Ze weten dat ze deel van de eenheid zijn en delen van daaruit hun vreugde en overvloed.
Groei in bewustzijn betekent leren leven vanuit innerlijke waarden. Het loslaten van angsten en zien dat zorgen voor ons allemaal en de natuur uiteindelijk veel fijner is dan alleen opkomen voor jezelf. Je voelt de behoefte dat te doen. Dat voelt héérlijk!
Heel veel liefs, Edith
Oefeningen
Schrijf eens voor jezelf op waar je belang aan hecht, wat emoties bij je oproept, of het nou boosheid, angst of verdriet is. Daarmee kun je, door het tegenovergestelde te nemen, je eigen innerlijke waarden ontdekken. Je kunt ze ook groeperen voor jezelf. Vaak zeggen je waarden ook iets over de leertaak die je jezelf gesteld hebt voor dit leven.
Bedenk eens wat in het belang is van de zeven generaties na jou als je woensdag in het stemhokje staat.
Verder lezen, luisteren en kijken
Een (volledige) film over een tijdreis van de 19e eeuw naar nu. Leuke illustratie van het leven nu vanuit de ogen van de normen van de kerk toen. https://youtu.be/RYCqZOEpPxE
Don Beck en Christopher Cowan ontwikkelden en schreven samen Spiral dynamics (in het Nederlands onder dezelfde titel); een heel systeem van verschillende ontwikkelingsstadia van culturen.
Christina von Dreien schrijft over de ontwikkeling van het bewustzijn in Am Ende ist alles gut (Uiteindelijk komt alles goed in het Nederlands)
Kohlberg schreef The psychology of moral development maar dat is nauwelijks meer te krijgen. Zijn theorie staat wel in Wikipedia bijvoorbeeld: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lawrence_Kohlberg
Je kunt ook verder lezen in de nieuwsbrieven; Onze ideeën voor een nieuwe wereld, Evolutie van bewustzijn, De boze buitenwereld en innerlijke vrede en Een nieuwe wereld.
Wil je reageren? Laat me bijvoorbeeld weten of de oefeningen lukken en of je vragen of suggesties (ook voor andere onderwerpen) hebt. Ik zie je reactie graag: edith@verwondering.nu.
Ik krijg veel positieve reacties. Vind jij het ook leuk om de nieuwsbrieven van Verwondering.Nu te lezen? Zou je die dan door willen sturen aan iedereen die geïnteresseerd zou kunnen zijn? Je doet me daar een groot plezier mee!
Je kunt je hier aanmelden voor de nieuwsbrief van Verwondering.Nu