Je persoonlijkheid wordt mede gevormd door negatieve en positieve ervaringen. Je leert bitterheid en slachtofferschap of je kunt wijsheid en compassie ontwikkelen.
Als we kennis maken is een van de eerste dingen die we vragen wat die ander doet qua werk en als we elkaar beter willen leren kennen gaan we ons verhaal uitwisselen. Maar je verhaal is vaak een opsomming van situaties waarin je de slachtofferrol had en soms de held was. Maar volgens mij gaat het niet om de situaties maar om wat je ermee gedaan hebt, dat maakt je pas een held! Vind je niet?
Al tijdens mijn opleiding in de verpleging zag ik dat veel oudere mensen bitter waren geworden door hun ervaringen in het leven. Maar een aantal was er juist heel wijs van geworden en ik hing aan de lippen van die mensen. Het waren heel leuke mensen om mee om te gaan en ik wilde leren hoe zij hun wonden in wijsheid hadden veranderd.
De vraag of je bitter wilt worden of wijzer lijkt een open deur. Toch is dat niet altijd zo voor de hand liggend want mensen willen vasthouden aan hun gelijk. Daardoor, en dat klinkt gek, houden ze vast aan hun slachtofferschap. “Die ander deed dat en daardoor ben ik benadeeld!” Zelfs als je daar gelijk in hebt zijn dat soort gedachten de route naar het worden van een bitter mens.
Het gaat vooral om het perspectief dat je kiest. Je kunt natuurlijk een tijdje heel boos zijn. Daarna vind je daaronder pijn en die moet ook even gevoeld worden. Maar om het te veranderen in wijsheid is het belangrijk te zoeken naar de positieve kanten. “Elk nadeel heb z’n voordeel” zei Cruijff. Er is in de situatie altijd iets te vinden dat je wèl goed is. Als je dat niet kunt vinden is er in ieder geval het feit dat je weer van de gebeurtenis geleerd hebt. De pijn was dan leergeld zeg maar.
Steeds weer denken over wat jij of een ander verkeerd deed is zinloos. Je gaat malen en maakt jezelf elke ronde een beetje meer bitter. Het is alleen zinvol om terug te kijken als je wilt evalueren. Je wilt zien wat je een volgende keer anders, beter, kunt doen. Daarbij is het de kunst zoveel mogelijk van je eigen overtuigingen te zien. Misschien kloppen die niet altijd en niet voor iedereen? Je interpretatie van de situatie wordt dan anders.
Een cliënt van mij ging inzien dat wat anderen over haar zeiden niets met haar te maken had. Het was een opluchting voor haar toen ze zag dat hoe mensen interpreteerden wat zij deed vooral veel over henzelf zei. Ze geloofde niet meer dat er iets aan haar mankeerde, dat het haar schuld was. Zo kreeg ze meer vrede in zichzelf en kon ze ook anderen makkelijker accepteren.
Onze familie, de cultuur in deze tijd en dit land hebben onze overtuigingen grotendeels gevormd. Daarin past het slachtofferverhaal en dat vormt je persoonlijkheid dan verder. Maar op die manier wordt je dus een bittere oudere. Als je een ander perspectief kiest merk je dat je verhaal niet meer belangrijk is. Als je het loslaten van overtuigingen zelf aanpakt kan het een paar jaar kosten. Wat denk je, zou dat gaan lukken? Met hulp kan het veel sneller.
Ik zie nu dat de “daders” in mijn leven kwamen om me dingen te laten zien. Lastige situaties in mijn leven zie ik als casussen die me voorgelegd worden om me te helpen meer bewust te worden. Je levensverhaal helpt je op die manier om een leuke, wijze oudere te worden. Een perfect systeem, ik word daar zó blij van!
Heel veel liefs, Edith
Oefeningen
Martha Beck beschrijft dit: Als je je hart open houdt door alles heen kan je pijn je grootste bondgenoot worden in je zoektocht naar liefde en wijsheid in het leven.
Neem je voor niet bitter te worden door het gebeurde in je leven, dat voornemen is belangrijk. Probeer steeds het goede te zien in jouw tegenslag; hetzij door een betere uitkomst, hetzij doordat je ervan leert, hetzij doordat die ander het toch niet slecht bedoeld heeft en jullie nader tot elkaar komen of nog een andere mogelijkheid. Het kan helpen het verhaal op te schrijven bijvoorbeeld als een heldenepos met jezelf in de hoofdrol.
Verder lezen, luisteren of kijken
Willem de Ridder: Spiegelogie legt uit dat je een ander niet kunt zien en je alleen maar jezelf ziet/projecteert.
Martha Beck beschrijft in The way of Integrity een hele tocht om je culturele overtuigingen los te laten. The Gathering Room: The Gift of Uncertainty – Bing video of The Gathering Room: Hanging On by Letting Go – Bing video
Joseph Campbell beschreef in de The hero’s journey (De reis van de held in het Nederlands) hoe een verhaal met een held is opgebouwd tot aan einde.
Assagioli, een Italiaanse collega van Jung en Maslov in de transpersoonlijke psychologie, schreef het Handboek psychosynthese waarin hij heel duidelijk maakt dat je niet je emoties, niet je gedachten en ook niet de rol bent die je “speelt” in het leven.
Je kunt bij de nieuwsbrieven verder lezen, bijvoorbeeld: Vergeven doe je voor jezelf en de hele wereld, Het is nooit te laat voor een goede jeugd, Omgaan met emoties.
Wil je reageren? Laat me bijvoorbeeld weten of de oefeningen lukken en of je vragen of suggesties (ook voor andere onderwerpen) hebt. Ik zie je reactie graag: edith@verwondering.nu.
Ik krijg veel positieve reacties. Vind jij het ook leuk om de nieuwsbrieven van Verwondering.Nu te lezen? Zou je die dan door willen sturen aan iedereen die geïnteresseerd zou kunnen zijn? Je doet me daar een groot plezier mee!
Je kunt je hier aanmelden voor de nieuwsbrief van Verwondering.Nu